Slimme economie en landbouw
Ondernemen en innoveren zitten in ons DNA. Er is ruimte nodig voor groei van bedrijven en we hebben mensen nodig om al het werk te doen. De landbouw staat voor grote uitdagingen om een goed belegde boterham te hebben en met de transitie naar kringlooplandbouw. Hier blijven we samen met ondernemers aan werken.
Streefbeeld 2035
In 2035 staat Bronckhorst op de kaart vanwege haar slimme innovatie in maakindustrie en agri- en foodsector. Bedrijven zijn voorlopers in innovatie, onder meer door nauwe samenwerking tussen overheden, bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties. Het aantal banen heeft gelijke tred gehouden met het aantal woningen. Groei van bedrijvigheid heeft bijgedragen aan de kwalitatieve ontwikkeling van werkgelegenheid in de zin van betekenisvol werk en uitdagende banen, ook voor lager opgeleiden.
Bronckhorst en omgeving is een voorbeeldregio voor balans tussen landbouw en natuur. Agrarisch landgebruik is in 2035 in balans met het natuurlijke systeem. Het heeft een gezonde, levende bodem met een goede sponswerking om water vast te houden: het watersysteem wordt duurzaam beheerd en er is een rijkheid aan soorten op en om het bedrijf. Lokaal gewortelde familiebedrijven vormen in 2035 nog altijd we naar manieren voor transformatie van gangbare landbouw. Doel is het verder versterken van het grondgebonden karakter van de landbouw en het zoveel mogelijk sluiten van de kringlopen.
We streven ernaar dat in 2035 alle landbouwbedrijven in Bronckhorst betrokken zijn bij de aanpak voor gesloten kringlopen, op bedrijfsniveau of op regionale schaal. We faciliteren pilots, proeftuinen en gebiedsprocessen. In samenwerking met gebiedspartijen zoals de Vruchtbare Kringloop Achterhoek (VKA), Vereniging Agrarisch Landschap Achterhoek (VALA) en agro-innovatiecentrum De Marke verkennen we kansen en initiatieven.
In 2035 heeft Bronckhorst een sluitend systeem van eigentijdse collectieve vervoersvormen (deelvervoer). Waarmee onze gemeenschappen verbonden blijven met hun omgeving. Ontwikkelingen sluiten aan op het plaatselijke bereikbaarheidsprofiel. Daarbij kijken we ook naar de rol van de omliggende grote dorpen en steden buiten onze gemeente (Doetinchem, Doesburg, Zutphen, Lochem, Ruurlo en Arnhem).
In 2035 staan bestemmingen in Bronckhorst als recreatieve trekpleister op de kaart. Ontwikkelingen sluiten aan bij wat ons als Bronckhorst onderscheidt en aantrekkelijk maakt. Behalve dat we de huidige kwaliteiten in ons landschap benutten, voegt de recreatiesector hier ook kwaliteiten aan toe. Investeringen in de kwaliteit van het landschap, versterken de basis onder de vrijetijdseconomie op de middellange termijn.
Richtinggevende strategische uitspraken
Aantrekkelijk vestigingsklimaat
- Bronckhorst is topvestigingslocatie in de West Achterhoek. Kwalitatief goede bedrijvenparken en werklocaties, voldoende woningen en goede bereikbaarheid zijn belangrijk. We werken aan een woon-, werk, en leefomgeving, die eraan bijdragen dat bedrijven het talent aantrekken dat ze nodig hebben. We ondersteunen de aanpak van knelpunten in Openbaar Vervoer en wegen in onze omgeving.
- Met Smart Living en Smart Economy als leidende principes, richten we ons op een innovatieve, open en circulaire economie. Bedrijven in Bronckhorst zijn in 2035 voortrekkers in regionale innovatieclusters. Innovatiecentrum De Marke is de lokale spil in het open innovatiesysteem van de Waarmee startende bedrijven en andere ondernemersondersteuning verbonden zijn.
- We werken nauw samen met andere overheden, ondernemingen, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties om ons profiel als Smart Industry (innovatieve maakindustrie) en agrofood gemeente te versterken.
Energieneutraal en circulair ondernemen
- In lijn met de Achterhoek board stimuleren we energieneutraal en circulair ondernemen:
- We stimuleren energiebesparing en energieopwek op daken en op gronden voor de eigen energievoorziening.
- Bedrijven(parken) werken individueel en/ of samen en met hun ketenpartners aan circulair gebruik van grondstoffen, en minimale afvalproductie.
- Gebouwen en infrastructuur ontwikkelen we zoveel mogelijk circulair.
- We stimuleren de circulaire economie. Dat is belangrijk voor een duurzame toekomst, waarin we zuinig moeten zijn op onze grondstoffen.
- We omarmen kleinschalige food initiatieven, zoals De Patrijs, De Vierakker, De Steenoven, Urtica De Vijfsprong en Bronckhorster bierbrouwerij.
Grondgebonden kringlooplandbouw
- Wij stimuleren de overgang van gangbare landbouw naar kringlooplandbouw. Het streven naar kringlooplandbouw is een gezamenlijke zoektocht van boeren, burgers, bedrijven in de voedingsmiddelensector, natuurorganisaties, onderzoekers waar wij als gemeente bij aansluiten. Kringlooplandbouw als een nieuwe landbouwpraktijk kan vele verschijningsvormen aannemen en die gebruik maken van nieuwe inzichten in die wetenschap (Wageningen Universiteit) en in de praktijk (Vruchtbare Kringloop Achterhoek) gebaseerd op het principe dat alle biomassa optimaal gebruikt wordt en mineralenstromen optimaal benut worden, onder meer door reststromen van de ene keten te gebruiken als grondstoffen voor een andere keten. Nieuwe technologie, maatschappelijke diensten, nieuwe partnerschappen en nieuwe verdienmodellen zijn belangrijk om deze transitie in de landbouw te realiseren. Onze inzet is dat de kringlopen in beginsel op bedrijfsniveau, op lokaal niveau of op regionaal niveau worden gesloten. Dit zien wij als een ladder van kringlooplandbouw. Bedrijven die op een andere schaal kringlopen moeten sluiten laten daarbij zien hoe zij het grondgebonden karakter van hun bedrijfsvoering versterken.
- We faciliteren pilots, proeftuinen en gebiedsprocessen. In samenwerking met gebiedspartijen zoals de Vruchtbare Kringloop Achterhoek (VKA), Vereniging Agrarisch Landschap Achterhoek (VALA) en De Marke.
- Met name nabij gevoelige natuurgebieden en cultuurhistorisch waardevolle gebieden, zoeken we samen met boeren naar passende bedrijfsmodellen.
- We verwachten dat er agrarische gronden vrij gaan komen in de nabije toekomst. Naar verwachting zal een verschuiving naar akkerbouw optreden. Daarbij stimuleren we de uitbreiding van landschapselementen. Die hebben natuurwaarde en dragen bij aan de variëteit van Daarnaast kan de waterhuishouding om ruimte vragen en natuurlijke varianten van inrichting kennen.
- We willen het grondgebonden karakter van de landbouw versterken passend bij het cultuurhistorische kenmerken van ons Voor de ontwikkeling van de intensieve veehouderij sluiten we aan bij de trend in deze sector die een gestage terugloop te zien geeft van het totaal aantal dieren dat gehouden wordt in onze gemeente. Onze inzet is gericht op de verdere afname van het totaal aantal dieren op het niveau van de gemeente, waarbij we ruimte blijven bieden aan de ontwikkeling van gezonde en toekomstgerichte Bronckhorster intensieve veehouderijbedrijven. Zo kunnen investeringen ook bijdragen aan het verminderen van de uitstoot en het verbeteren van dierenwelzijn en gezondheid. De overblijvende intensieve bedrijven hebben een belangrijke rol in het sluiten van de kringlopen.
Innovatieve agrofood pilots voor nieuwe vormen van landbouw
- Bronckhorst en de Achterhoek hebben een sterke agrifood-sector. Door samen met boeren en agritechbedrijven te werken aan nieuwe vormen van landbouw, die aansluiten bij de andere doelstellingen in het landelijk gebied, profileert Bronckhorst zich verder als innovatief agrifood gebied.
- De overgang van gangbare naar kringlooplandbouw vraagt om ruimte om te experimenteren. We zoeken samen met de betrokken partijen naar mogelijkheden en kansen. Pilots kunnen duidelijkheid bieden over wat wel en niet mogelijk is.
Voorbeelden stimuleren we en dragen we uit. We faciliteren de zoektocht naar duurzame verdienmodellen met toekomstperspectief.
Ruimte voor bedrijvigheid
- Regionaal maakten we afspraken om te voorzien in de behoeftes van onze lokale ondernemers. We monitoren samen de behoefte, zodat we steeds een actueel beeld hebben van wat er speelt bij onze ondernemers.
- We blijven werken aan herstructurering van onze bestaande terreinen. We breiden deze ook uit, om te kunnen voorzien in de bestaande behoefte aan nieuwe locaties. We benutten dit om te investeren in landschappelijke kwaliteit. Ter plekke of elders in de gemeente. Daarbij worden karakteristieke structuren, zoals bomenrijen, opgenomen in de plannen. En het totaal krijgt een landschappelijke inpassing.
- Het merendeel van onze bedrijven ligt in het buitengebied. Hier bieden we ruimte voor passende ontwikkelingen met zorg voor de inwoners van het buitengebied en de landschappelijke kwaliteit. Op verspreide locaties in het buitengebied beperken we juist de schaal van niet agrarische bedrijvigheid. Het kan zijn dat bedrijven die willen groeien dat alleen kunnen doen op een bedrijventerrein.
- Door de ruimte voor bedrijvigheid is de verhouding, tussen het aantal banen en woningen, in balans. Dit versterkt de leefbaarheid in de gemeenschappen.
Vrijkomende agrarische bebouwing voor bedrijvigheid
- Op vrijkomende agrarische bouwvlakken in de nabijheid van provinciale en grote doorgaande wegen, bieden we ruimte voor nieuwe werklocaties. Voor de ontwikkeling van ons lokale bedrijfsleven.
- Elke herbestemming levert een impuls voor het ontwikkelen van de omgevingskwaliteit ter plekke. Daarbij gaat het met name om natuur en landschap en cultuurhistorie en erfgoed. Herontwikkeling kan alleen als deze per saldo leidt tot vermindering van de verstening.
- In het Gelders Natuur Netwerk, Groene Ontwikkelingszone en stiltegebieden stellen we hogere eisen aan de inpassing. En staan we alleen bedrijven toe die minder hinderlijk voor de omgeving zijn.
Hoogwaardige vrijetijdseconomie: recreatie en toerisme
- We stimuleren de ontwikkeling van een kwalitatief hoogwaardig recreatie- en verblijfaanbod, mede met het oog op instandhouding van erfgoed. Bronckhorst profileert zich met haar groene en bebouwde erfgoed. Belangrijk hierin blijft de aandacht voor kastelen en landgoederen met “Tot Slot! In Bronckhorst”. Ook stimuleren we de ontwikkeling van (een) kwalitatieve recreatieve trekpleister(s).
- We zetten in op slimme groei van de vrijetijdssector, een prettige leefbare woonomgeving voor alle Achterhoekers, veelzijdigheid en een onderscheidend aanbod gedurende het gehele jaar, kwaliteitsverbetering en het professionaliseren en het vergroten van vitale verblijfsrecreatie.
- In het recreatief-toeristische aanbod staan de beleving van natuur, landschap en cultuurhistorie voorop. Locaties ontwikkelen zich met respect voor de plek en dragen bij aan de kwaliteiten en leefbaarheid van het gebied.
- We zoeken met de regio naar een passende gebiedsmarketing die de gehele Achterhoek op de kaart zet.
- We werken aan vitale verblijfsrecreatie, die een bijdrage levert aan de kwaliteit van het landschap. Meer rood moet ruimhartig bijdragen aan meer groen.
Dé fiets- en wandelgemeente van Nederland
- We complementeren fiets- en wandelnetwerken en zorgen dat deze veilig zijn. We zetten in op de structurele verbetering van de routestructuren voor wandelen en fietsen met een eenduidige en heldere informatievoorziening. We willen dé fiets- en wandelgemeente van Nederland zijn. Daar horen ook ommetjes en zandwegen bij.
- In de dorpen en buurtschappen ligt het accent op lopen en fietsen via aantrekkelijke netwerken. Netwerken die buurtschappen, dorpen, leer- en werkplekken en recreatieve gebieden met elkaar verbinden. We pakken fietsveiligheid en fietscomfort aan op schoolroutes en voor woon-werkverkeer. We verkennen combinatiemogelijkheden tussen functionele dagelijkse fietsroutes en aantrekkelijke recreatieve routes.
Innovatie OV-systemen
- Lokaal zorgen we met innovatieve (collectieve) vraagafhankelijke vervoersoplossing voor aantrekkelijke aansluiting op het regionale OV systeem. De gemeente faciliteert initiatieven voor dorpsauto e.d.
- Regionaal haken we aan op lopende trajecten voor een krachtig OV op hoofdroutes (richting Doetinchem, Winterswijk, Zutphen, Deventer, Apeldoorn en Arnhem) (Landelijk toekomstbeeld OV 2040, Regio Achterhoek). We zorgen voor aantrekkelijke OV-haltes met goede voorzieningen. Ontwikkelingen sluiten aan op plaatselijke bereikbaarheid lopend, per fiets, OV of auto.
Emissieloos en veilig autorijden
- De auto blijft belangrijk voor de verder gelegen bestemmingen buiten de OV-hoofdroutes.
- Emissieloos autorijden is de norm. We zorgen voor een adequate (semi)publieke laadinfrastructuur ter ondersteuning voor emissieloos rijden.
- We blijven werken aan de veiligheid op wegen, met name op plattelandswegen door het inzetten van goede markering op de weg voor fietsers en drempels.