Landschappelijke kwaliteit

Streefbeeld 2035

We bouwen verder aan ons waardevolle landschap. Twee keer mooier is onze ambitie. Dat begint bij het behouden, beschermen, herstellen en ontwikkelen van hetgeen we hebben. De kenmerkende groenstructuren, bomen en andere landschapselementen en natuurlijk ook ons rijke erfgoed. Het zijn zichtbare en tastbare tekens van de geschiedenis en de identiteit van het gebied.

Bij nieuwe ontwikkelingen worden deze elementen behouden en geïntegreerd. En geven ze karakter aan een aantrekkelijk woon-, werk- en vestigingsklimaat. Onze verschillende soorten landschappen blijven zo herkenbaar en bepalend voor de identiteit van Bronckhorst en de gemeenschappen.Een levensvatbare agrarische sector die hierin meehelpt, speelt daarbij een belangrijk rol. Verder werken we actief samen met terreinbeheerders en natuurorganisaties.

In 2035 is het natuurlijke systeem op orde en veerkrachtig: de kwaliteit van bodem, het water en de lucht zijn goed. En het landschap is in staat de effecten van het veranderende klimaat op te vangen. Met andere woorden: het landschap is klimaatrobuust. Een natuurlijke inrichting van de beekdalen en lage, natte gebieden speelt daarin een centrale rol. Gecombineerd met wandel- en fietspaden voegen die een nieuwe kwaliteit toe aan het landschap. Deze is ook recreatief-toeristisch interessant. Op plekken waar de biodiversiteit onder druk staat werken we aan ruimte voor gebiedseigen, inheemse soorten. Bij de inrichting van het landschap hebben eigenaren oog voor het welzijn van dieren.

Nieuwe ontwikkelingen krijgen een plek, daar waar het natuurlijke systeem voldoende draagkracht heeft. Bovendien dragen zij altijd bij aan landschappelijke kwaliteit ter plekke. Zo werken we aan de basiskwaliteit landschap en natuur.

Een minimumniveau waar onze leefomgeving per landschapstype aan moet voldoen om deze leefbaar te houden voor natuur én mens. In het omgevingsprogramma Landschappelijke kwaliteit werken we dit samen met gebiedspartners verder uit.

Richtinggevende strategische uitspraken

Instandhouding en ontwikkeling groen erfgoed

• We breiden waardevolle landschapselementen, cultuurhistorische structuren en aardkundige waarden uit.
• We zetten historische lijnen aan met bijvoorbeeld laanbeplanting. Dit draagt bij aan de herkenbaarheid van het landschap en draagt bij aan de ontwikkeling van de soortenrijkdom die past bij onze landschappen. Denk bijvoorbeeld aan akker- en weidevogels. De gemeente gaat hier ook zelf actief mee aan de slag op eigen gronden.
• We streven naar het behoud van zandwegen, vanwege hun herkenbare cultuurhistorische waarde.
• We zorgen voor een effectieve bescherming van bestaande, kenmerkende landschapselementen, groenstructuren en ensembles – combinaties van landschap en bebouwing- die aansluiten bij de kernkwaliteiten van het betreffende landschap. Deze elementen wijzen we concreet aan op de kaart en voorzien we van een beschermingszone. Hun status monitoren we en waar nodig handhaven we. Extra aandacht komt er voor ensembles die door hun samenhang een cultuurhistorische en/of landschappelijke meerwaarde hebben.

Restauratie en ontwikkeling bebouwd erfgoed

• We zijn aanjager van gesprekken over subsidiemogelijkheden voor restauratie van monumenten. Voor bijzondere objecten leveren we maatwerk. We bieden ruimere steun aan te restaureren agrarische objecten.
• Voor het tegengaan van leegstand van monumenten, bijvoorbeeld door het toestaan van tijdelijke functies, vereenvoudigen we het voortraject in vergunningverlening.
• We bewaken de kwaliteiten rust, stilte en donkerte als kenmerken en waarden van de streek. We hebben aandacht voor het gebied rondom een monument, zodat negatieve effecten voor beeldbepalende panden wordt ingeperkt. Met energie opwek, zoals zonnepanelen op monumentale daken gaan we zorgvuldig om.
• We zoeken samen met rentmeesters, overheden en stakeholders naar nieuwe verdienmodellen en financieringsmogelijkheden om ons landschapsbeheer te borgen. Daarbij faciliteren we adequate vergoedingen of ontwikkelingen, zodat onze boeren en andere eigenaren, samen met burgers en natuurorganisaties, kunnen investeren in ontwikkeling en beheer van het landschap.
• We maken restauratie van erfgoed mogelijk, zeker als dat bijdraagt aan leefbaarheid, passende functie en dynamiek. Waar mogelijk staan we herbestemming van monumentale panden en/of agrarisch erfgoed toe. Om zo een bijdrage te leveren aan een leefbaar platteland. Voor behoud van erfgoed is ook ontwikkeling en vernieuwing nodig: het erfgoed mag een nieuwe invulling krijgen als dat de betekenis vergroot van het erfgoed zelf en haar omgeving. Waar beschermen en ontwikkelen niet samengaan, kiezen we voor beschermen.
• We stimuleren kennisvergroting op het gebied van erfgoed. En versterking van de binding tussen de monumentensector en het publiek. Het (digitaal) delen van kennis, om de kwaliteit te verhogen en monumenteneigenaren te inspireren.

Instandhouding en ontwikkeling van landgoederen

• Voor de instandhouding van landgoederen is een verdienmodel nodig dat past bij het landgoed. Hierin spelen inkomstenbronnen vanuit recreatie, natuurbeheer, landbouw, bosbouw en dergelijke in aanvulling op erfgoedsubsidies een belangrijke rol.
• Het verpachten of verhuren van woningen kan landgoederen helpen financieel gezond te blijven. Zo helpen we de landgoederen het fraaie landschap en erfgoed in stand te houden. Dit doen we met oog voor de woonbehoefte, de cultuurhistorische waarde en het landschap.

Robuuste groen- en waterstructuren

• We dragen bij aan soortenrijkdom en hoge natuurwaarden. We nemen gerichte maatregelen en monitoren de effecten. Landschapselementen, zoals houtwallen, bosschages en zandwegen, spelen hierin een belangrijke rol. We zoeken mogelijkheden om die meer te ontwikkelen en onderdeel te maken van een verdienmodel voor het boerenbedrijf. De boer krijgt boter bij de vis voor het ontwikkelen en beheren van het landschap.
• Samen met de provincie, terreinbeheerders, inwoners en natuurorganisaties werken we aan de realisatie van een aaneengesloten natuurnetwerk. In de zone rondom natuurgebieden gaan we in gesprek met boeren. Om te zoeken naar vormen van landbouw die passen binnen deze omgeving.
• Onze bossen hebben te leiden onder de veranderende klimaatomstandigheden en We werken samen met terreinbeheerders aan gezonde, diverse bossen met soorten die tegen de veranderende omstandigheden kunnen. Veelal gaat het dan om het omvormen van naaldbos naar loofbos, met karakteristieke bomen die thuishoren in ons landschap.
• Ontwikkelingen in ons buitengebied, waaronder die op vrijkomende agrarische bebouwing, moeten van toegevoegde waarde zijn voor het landschap in de brede zin van hetEen landschappelijk inpassingsplan vormt de basis. We helpen en stimuleren initiatiefnemers met ‘kookboeken’. Een meedenkend kwaliteitsteam zorgt ervoor dat de kwaliteit die we voor ogen hebben ook daadwerkelijk gerealiseerd wordt door initiatiefnemers.
• Samen met het waterschap gaan we aan de slag met de kwaliteit van ons oppervlaktewater en de inrichting van klimaatrobuuste beekdalen. Om verdroging en wateroverlast een antwoord te bieden. Dat combineren we met de ontwikkeling van natuur en het toevoegen van wandel- en fietsverbindingen.
• Samen met boeren gaan we op zoek naar manieren om het landgebruik passend te maken bij wat bodem en water bieden. Dat komt ook de herkenbaarheid en diversiteit van het landschap ten goede.

Ieder dorp en buurtschap een fraaie dorpsrand

• Op veel plekken zijn de overgangen tussen het dorp of buurtschap en het buitengebied fraai. Lokaal kan die overgang verbeterd worden. De overgang kan aantrekkelijker worden door de aanplant van landschapselementen, maar ook slimmer in combinatie met waterberging, duurzame energie, ommetjes en sport. Zo werken we aan de herkenbaarheid van het landschap en gemeenschap, aan het vergroten van de biodiversiteit en aan een gezonder Bronckhorst. Hierbij leggen we zoveel mogelijk koppelingen met initiatieven en wensen van partners en inwoners. Naast aanleg denken we vooruit met goede condities voor hoogwaardig en duurzaam beheer.

Vergroten beleving van het landschap

• We vergroten de mogelijkheden om onze landschappen te beleven, voor onze inwoners en voor bezoekers. Private investeringen in de vrijetijdseconomie dragen bij aan de betekenis en kwaliteit van het landschap.
• Nieuwe ontwikkelingen worden aangegrepen om de kwaliteit van ons landschap verder te verhogen. Nieuwe wandel- en fietsverbindingen en ommetjes nodigen om actief te genieten van ons fraaie landschap.

Veiligheid in de natuur

• De gemeente Bronckhorst ligt in een natuurlijke omgeving. Uit het risicoprofiel van de gemeente blijkt dat de kans op een (onbeheersbare) natuurbrand aanwezig is. De gemeente vindt het belangrijk om een veilige en gezonde leefomgeving voor onze inwoners en bezoekers te creëren en te behouden en daarbij ook de ecologische waarde van de natuur te beschermen.
• Gezamenlijk met natuurbeheerders en de Veiligheidsregio zorgt de gemeente ervoor dat er aandacht is voor natuurbrandbeheersings en -bestrijdingsmaatregelen om zo het risico op een natuurbrand te beperken en/ of te voorkomen. Mede door de effecten van klimaatverandering is dit een urgent onderwerp.
• Ondermijnende criminaliteit brengt naast (het gevoel van) onveiligheid ook erg nadelige gevolgen voor de fysieke leefomgeving mee. Brandgevaar bij een hennepkwekerij of overlast bij het dumpen van drugsafval in de natuur of het buitengebied. Daarom werkt de gemeente samen met inwoners, ondernemers en veiligheidspartners aan het bestrijden van ondermijning.
• Schoon en voldoende drinkwater is van groot belang voor onze samenleving. We borgen het belang van de drinkwaterbeschermingsgebieden binnen onze gemeente in onze planvorming en beoordeling van initiatieven in deze gebieden en de bijbehorende beschermingszones.